AASGO

Peritoneal xərçəngin klassik müalicəsi intravenoz kimyaterapiyadır.  Bağırsaq keçməzliyi olduğu hallarda, bağırsağın bir seqmenti ilə tıxanmiş sonrakı seqment arasında baypas əməliyyatı kimi cərrahi müdaxilələr tez-tez həyata keçirilirdi.

Periton mayesinin (ascites) olması halında, maye istehsalını azaltmaq və bədəndən çıxarılmasını artırmaq üçün dərmanlar təyin edilirdi, eyni zamanda xəstənin simptomatik rahatlığı üçün qarın boşluğundan maye çıxarılırdı (parasentez və ya punksiya). Belə müalicə ilə xəstələrin sağ qalma müddəti 3-18 ay arasında olurdu və onların həyat keyfiyyəti aşağı idi.

Lakin son 25 il ərzində peritoneal xərçəngin müalicəsində yeni bir metod tətbiq olunmağa başlanmışdır. Bu, bütün görünən şişlərin çıxarılması (sitosreduktiv cərrahiyyə) və daha sonra Hipertermik İntraperitoneal Kimyaterapiyanın (HIPEC) aparılmasıdır.

Bütün dördüncü mərhələ xərçənglər eyni deyil və nəticə şişin yayılma dərəcəsindən asılıdır. Xərçəngi yalnız bir orqana, məsələn, yoğun bağırsaq xərçəngində qaraciyərə və ya yumurtalıq xərçəngində peritona yayılmış xəstələrdə nəticələr daha yaxşı olur. Peritoneal implantları (şiş ocaqları) olan xəstələrdə isə xərçəng çox vaxt qaraciyər və ya ağciyərlərə yayılmış olur. Lakin bəzi xəstələrdə yayılma yalnız peritonla məhdudlaşır.

Məhz bu xəstə qrupu üçün sitoreduktiv cərrahiyyə və HIPEC müalicəsi mümkün ola bilər. Bu müalicə üsulu ilə bəzi xəstələr uzun müddət yaşaya və xərçəngi olmayan insanlar kimi gündəlik fəaliyyətlərini davam etdirə bilərlər.

Peritoneal xərçəngin müalicəsi və nəticəsi aşağıdakı faktorlardan asılıdır:

  • İlkin şişin yerləşdiyi orqan: Yoğun bağırsaq, appendiks və yumurtalıq xərçəngi olan xəstələrin nəticələri digər xərçənglərə nisbətən daha yaxşıdır.
  • Metastazın yayılma dərəcəsi: Əgər şiş bir neçə orqana yayılıbsa, tam müalicə adətən mümkün olmur. Lakin xəstəlik yalnız peritonla məhdudlaşmışsa, daha aqressiv müalicə aparmaq və daha yüksək sağ qalma şansı əldə etmək mümkündür.
  • Peritoneal yayılmanın dərəcəsi: Əgər peritoneal xərçəng çox geniş yayılıbsa və digər orqanlara metastaz veribsə, sitosreduktiv cərrahiyyə və HIPEC mümkün olmaya bilər. Qaraciyər və ya ağciyərdə yalnız 2-3 şiş ocağı varsa, onlar peritoneal xəstəliklə birlikdə çıxarıla bilər. Lakin xəstəlik geniş yayılıbsa, cərrahiyyə mümkün olmur.

Digər xəstəliklər haqqında

Daha ətraflı